Tematy na XXIX Olimpiadę Filozoficzną

Jeśli interesujesz się filozofią, pociąga Cię intelektualna przygoda, wybierz i opracuj w formie pisemnej jeden z podanych niżej tematów, a następnie złóż pracę dyrektorowi szkoły, opiekunowi lub sekretarzowi właściwego Komitetu Okręgowego Olimpiady do dnia 30.11. 2016 r.

TEMATY PRAC PISEMNYCH ETAPU SZKOLNEGO

1. Kim jesteśmy i jak się stwarzamy? Filozof wobec zagadnienia człowieczeństwa.

Opiekun naukowy: dr hab. Tomasz Wiśniewski

2. Psychoanaliza jako krytyka społeczna. Rozwiń problem odwołując się do znanych ci koncepcji filozoficznych

Opiekun naukowy: dr Krzysztof Wolański

3. Jak rozumieć w XXI wieku pojęcie „dobrego życia”? Co dziś czyni życie człowieka udanym: przyjemność, szczęście, wartości, bycie z/dla innych, poświęcenie dla „sprawy” czy może „święty spokój”?

Opiekun naukowy: prof. dr hab. Marcin Zdrenka

4. Co sprawia, że logika jest tak ważnym narzędziem analizy filozoficznej?

Opiekun naukowy: prof. Krzysztof Wójtowicz

5. Czy uważasz rozwijaną w starożytności i średniowieczu etykę cnót za wciąż aktualną?

Opiekun naukowy: prof. dr hab. Krystyna Krauze Błachowicz

6. Leibniziański alfabet ludzkich myśli: czy istnieje język uniwersalny dla wszystkich kultur?

Opiekun naukowy: dr Katarzyna Kuś

7. Wyjaśnij sens i znaczenie idei solidarności. Czy uważasz, że człowiek powinien być solidarny z innymi oraz jaki powinien być zakres solidarności?

Opiekun naukowy: dr hab. Agnieszka Nogal

8. Między autonomią a zaangażowaniem: kulturotwórcza rola sztuki

Opiekun naukowy: prof. Iwona Lorenc

9.Na podstawie wybranej przez Ciebie bajki Leszka Kołakowskiego ze zbioru 13 bajek z królestwa Lailonii dla dużych i małych, przedstaw filozoficzny problem, który porusza w nim Autor oraz możliwe jego rozwiązania. Spróbuj także sformułować własne stanowisko, dotyczące tego problemu

Opiekun naukowy: prof. Barbara Markiewicz

10. Czy wierność sumieniu przeczy obiektywności norm moralnych?

Opiekun naukowy: ks. prof. Jan Krokos

11.Przyroda jako dobro w świetle etyki środowiskowej

Opiekun naukowy: ks. dr hab. Ryszard Sadowski

Ad. 1 G. W. F. Hegel – Fenomenologia ducha, t. I, cz. B., różne wydania; K. Marks – Rękopisy-ekonomiczno-filozoficzne, różne wydania; E. Husserl – Kryzys europejskiego człowieczeństwa a filozofia, Warszawa 1993; A. Kojève – Wstęp do wykładów o Heglu: „Podsumowanie pierwszych sześciu rozdziałów Fenomenologii ducha”, Warszawa 1999, s.: 185 – 215; É. Balibar – Filozofia Marksa, Warszawa 2007; R. Ingarden – Książeczka o człowieku, różne wydania;

Ad. 2 Z. Freud, Kultura jako źródło cierpień, różne wydania; W. Reich, psychologia mas wobec faszyzmu, różne wydania; H. Marcuse, Eros i cywilizacja, Warszawa 1998; K. Thewelait, Męskie fantazje, Warszawa 2015; Deleuze&Guattari, Tysiąc plateau, Warszawa 20015;

Ad. 3 Bauman, Z., Etyka ponowoczesna, przeł. J. Bauman i J. Tokarska-Bakir, Warszawa 1996, 2012; Bocheński J. M., Podręcznik mądrości tego świata, Kraków 1992; Boecjusz, O pocieszeniu jakie daje filozofia, przeł. i oprac. G. Kurylewicz i M. Antczak, Kęty 2006; Eriksen T.H., Tyrania chwili: szybko i wolno płynący czas w erze informacji, przeł. G. Sokół, Warszawa 2004; Kotarbiński T., Medytacje o życiu godziwym, różne wydania; Marek Aureliusz, Rozmyślania, przeł. W. Kornatowski, różne wydania; Onfray M., Manifest hedonistyczny, przeł. M. Kowalska, Warszawa 2013; Seneka, Listy moralne do Lucyliusza, przeł. W. Kornatowski, różne wydania; Tatarkewicz T., O szczęściu, różne wydania;

Ad. 4 T. Kotarbiński, Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk, różne wydania; W. Quine, Od bodźca do nauki, Warszawa 1998; B. Russell, Badania dotyczące znaczenia i prawdy, Kraków 2011; B. L. Whorf, r. Język i logika, r. Język, umysł i rzeczywistość, [w:] Język, myśl i rzeczywistość, Warszawa 2002;

Ad. 5 Arystoteles, Etyka nikomachejska, różne wydania; Epiktet, Encheiridion, różne wydania; Marek Aureliusz, Rozmyślania, różne wydania; Tomasz z Akwinu, Traktat o cnotach – Summa teologii I-II, 49-67, Kęty 2006; Współczesna etyka cnót: możliwości i ograniczenia, (red.) N. Szutta, Warszawa 2010; A. MacIntyre, Dziedzictwo cnoty: studium z teorii moralności, Warszawa 1996;

Ad. 6 G. W. Leibniz, „Nowe rozważania dotyczące rozumu ludzkiego”, księga III „O słowach”; N. Chomsky, „O naturze i języku”, rozdziały „Spojrzenie na język”, „Język i mózg”, „Rozmowa o minimalizmie”; N. Chomsky, „Nowy przyczynek do teorii idei wrodzonych” w: „Lingwistyka a filozofia”, red. B. Stanosz; R. Cummins, M. Roth, „Znaczenie i treść w kognitywistyce” w: „Kognitywistyka reprezentacje” Przegląd filozoficzno-literacki 2(29), 2014, s. 59-77; J. A. Fodor, „Język myśli. LOT2”, rozdział „Natywizm”; G. Lakoff, Mark Johnson, „Metafory w naszym życiu”, rozdziały 1-6; A. Wierzbicka, „Słowa klucze. Różne języki – różne kultury”, rozdział I „Wprowadzenie” lub „Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne”, rozdział I „Wprowadzenie”.

Ad. 7 D. Dobrzański, Zasada solidarności: studium z filozofii społecznej, Poznań 2013; R. Rorty, Przygodność, ironia, solidarność, różne wydania; Idea solidarności w kontekstach filozoficzno-historycznych, (red.) D. Dobrzański, A. Wawrzynowicz, Poznań 2006; W. Wesołowski, Jednostka, wspólnota i solidarność, Warszawa 2006; P. Woroniecki, Gospodarka rynkowa i zasada solidarności, Olsztyn 1999;

Ad. 8 Zygmunt Bauman, Roman Kubicki, Anna Zeidler-Janiszewska, Humanista w ponowoczesnym świecie – rozmowy o sztuce życia, Poznań : Zysk i S-ka. Wydawnictwo, 1997; Bauman o popkulturze. Wypisy (wybór tekstów z lat 1994-2006). Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2008; Erving Goffman, Człowiek w teatrze życia codziennego, Warszawa: Aletheia, 2008; Sigmund Freud, Kultura jako źródło cierpień, różne wydania; Ryszard W. Kluszczyński, Sztuka interaktywna. Od dzieła – instrumentu do interaktywnego spektaklu, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2010.

Ad. 9 L. Kołakowski, 13 bajek z królestwa Lailonii, różne wydania;

Ad. 10 Gałecki S., Spór o sumienie. Źródła i konsekwencje etyki Johna Henry’ego Newmana, Kraków 2012; Górnicka-Kalinowska J., Idea sumienia w filozofii moralnej, Warszawa 1993; Grajcarek A. (red.), O sumieniu, Kraków 1996; Hartmann N., O istocie wartości etycznych,„Logos i Ethos”, 2 (1993); Krokos J., Sumienie jako poznanie. Fenomenologiczne dopełnienie Tomaszowej nauki o sumieniu, Warszawa 2004; Siemianowski A., Sumienie. Bydgoszcz 1997; Szostek A., Sumienie i źródła jego wiążącej mocy, „Ethos”, 2 (1989); Ślipko T., Zarys etyki ogólnej. Kraków 2004; Wojtyła K., Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Lublin, 1994.

Ad. 11 Bonenberg Marek Maciej, Etyka środowiskowa: założenia i kierunki, Kraków: Uniwersytet Jagielloński 1992; Ganowicz-Bączyk Anita, Spór o etykę środowiskową, Kraków: Wydawnictwo WAM 2009; Papuziński Andrzej (red.), Wprowadzenie do filozoficznych problemów ekologii, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej 1999; Piątek Zdzisława, Etyka środowiskowa: nowe spojrzenie na miejsce człowieka w przyrodzie, Kraków: „Księgarnia Akademicka” 1998; Tyburski W. (red.), Etyka środowiskowa. Teoretyczne i praktyczne implikacje, Toruń: UMK 1998.